Kategori: Makaleler

Giriş Hey, gel oturalım bir kahvemizi alalım ve birlikte düşünelim: “Ortodoks Komünizm ne demek?” diye… Bu ifade kulağa sıradan bir ideoloji gibi gelebilir ama aslında içinde hem tarihî izler hem günümüz dünyasına dair kritik yansımalar barındırıyor. Bir grup arkadaş gibi samimi bir ortamda — “şu şu neden olabilir, peki ya şöyle olursa?” diye konuşur gibi — bu konuyu köklerinden bugüne, oradan da geleceğe taşımak istiyorum. Hazırsanız, başlıyoruz… — 1. “Ortodoks Komünizm” tanımı Öncelikle önemli bir ayrımı netleştirmek gerekir: burada bahsedilen “ortodoks”, bir dinî anlamda değil, ideolojik olarak bir “kurala bağlılık”, “temeldeki çizgiye sadakat” anlamını taşır. Özellikle Ortodoks Marksizm kavramından hareketle,…

Giriş: Evreni anlamaya yönelik büyük adım İnsanlık tarihi boyunca gökyüzü, hem gündelik yaşamı yönlendiren işaretler hem de evrenin sırlarını barındıran büyük bir gizem olarak görülmüştür. Bu büyük gizemlerden biri de şudur: Bizim yaşadığımız dünyâ gerçekten sabit midir yoksa hareket hâlinde midir? Bu sorunun temelinde yatan “dünyanın güneş etrafında dönmesi” fikri, bilim tarihinde bir paradigma değişimi anlamına gelmiştir. Peki, dünyânın güneş etrafında döndüğünü ileri süren ilk kişi kimdir? Bu yazıda bu sorunun yanına tarihî arka planı ve günümüzdeki akademik tartışmaları da ekleyerek derinlemesine bakacağız. İlk fikirlerin doğuşu: Hem öncüler hem engeller Antik Yunan’da ilk adımlar “Mimarlığını” bugünün astronomisinin yaptığı teorik düşünceler,…

Lavanta Nasıl Para Kazanılır? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Lavanta, mor çiçekleri, mis gibi kokusu ve birçok farklı kullanımıyla sadece doğayı süslemekle kalmıyor; aynı zamanda büyük bir ekonomik potansiyel taşıyor. Peki, lavantadan para kazanmak mümkün mü? Hem yerel hem de küresel perspektiften bakıldığında, lavanta hem bir iş fırsatı hem de sürdürülebilir bir gelir kaynağı sunabilir. Hadi, birlikte lavantanın nasıl bir kazanç kapısına dönüşebileceğine bakalım! Küresel Perspektif: Lavanta ve Dünya Ekonomisi Lavanta, dünyada çok farklı şekillerde kullanılmakta ve bu kullanım alanları da onu küresel bir ticaret malzemesi haline getirmektedir. Birçok Batı ülkesinde, özellikle Fransa, İngiltere ve İspanya gibi lavantanın doğal…

Danimarka Hangi Millet? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Danimarka, dünyada sadece yaşam kalitesiyle değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi kavramlarla da dikkat çeken bir ülke. Ancak, “Danimarka hangi millet?” sorusu, basit bir coğrafi ya da kültürel tanımın ötesinde, toplumların evrimini, farklılıkları nasıl kucakladıklarını ve toplumsal yapılarındaki değişimleri nasıl yönettiklerini anlamamıza yardımcı olabilir. Danimarka’nın millet kimliği sadece bireylerin etnik kökenlerinden değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerden, devletin sosyal politikalarından ve toplumu şekillendiren değerlerden oluşuyor. Gelin, bu karmaşık yapıyı, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle keşfedin. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadınların Rolü…

İtyan Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Derinlemesine İnceleme Bir psikolog olarak insan davranışlarını, düşüncelerini ve duygularını anlamaya çalışırken, bazen karşımıza çıkan terimler, bizim gözlemlerimizi ve analizlerimizi daha da derinleştirir. “Ityan” gibi bir terim, ilk bakışta basit bir kavram gibi görünebilir. Ancak, insan psikolojisini çözümlemeye yönelik bir yaklaşımda, dilin ve kelimelerin taşıdığı derin anlamları keşfetmek, çok daha karmaşık bir süreçtir. Peki, “ityan” kelimesi ne anlama gelir ve bu kavram psikolojik bir çerçevede nasıl analiz edilebilir? Ityan, aslında bireysel farkındalık, içsel çatışmalar ve toplumsal etkileşimlerle doğrudan bağlantılı bir psikolojik durumdur. Bu kelime, sosyal psikoloji, bilişsel psikoloji ve duygusal psikoloji açısından analiz edildiğinde,…

Leyl Ne Demek Osmanlıca? Leyl kelimesi, Osmanlıca’nın zengin ve bazen karmaşık yapısına adeta bir örnek teşkil eder. Ancak bu kelimeyi derinlemesine incelediğinizde, aslında Osmanlı’dan günümüze çok fazla bir şey taşımadığını, tam tersine anlamını kaybederek modern Türkçede kaybolduğunu fark edersiniz. Osmanlıca’daki bu kelime, günümüzde doğru anlaşılmak yerine sıklıkla romantize edilmekte ve yanlış yorumlanmaktadır. Peki, gerçekten Osmanlı Türkçesi’nde “leyl” neyi ifade ediyordu ve bugünkü anlayışımız bu anlamla ne kadar örtüşüyor? Leyl’in Kökeni ve Anlamı Leyl kelimesi, Osmanlıca’da gece anlamına gelir. Arapçadaki “leyl” kökünden türemiştir ve geceyi, özellikle de karanlık, gizemli geceyi tanımlar. Bu kelime, sadece gündüzün zıddı değil, aynı zamanda bir insanın…

Güzel Bir Kahvaltı Sofrasında Neler Olmalı? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Analiz Sosyologlar, toplumsal yapıların, bireylerin günlük yaşam pratikleriyle nasıl şekillendiğini ve dönüştüğünü sürekli olarak sorgular. Kahvaltı sofrası, aslında bu etkileşimi gözlemlemek için küçük ama anlamlı bir mikrokozmosdur. Ne yediğimiz, ne zaman yediğimiz, kiminle yediğimiz ve en önemlisi, bu kahvaltı pratiğinin toplumsal normlar ve cinsiyet rollerine nasıl dokunduğu, tüm bunlar bir araya geldiğinde, bir toplumun değerlerini, pratiklerini ve ilişkisel yapısını daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Güzel bir kahvaltı sofrasının sıradan görünen detayları, aslında toplumsal rollerin, güç dinamiklerinin ve kültürel pratiklerin iç içe geçtiği bir zemine işaret eder. Bu…

Herkese merhaba! Bugün, çok merak edilen ve anlamı kadar derinlikleriyle de düşündüren bir konuya odaklanacağız: Helin. Bu kelime, sadece bir isim olmanın ötesinde, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi önemli dinamiklerle de bağlantılı. Helin, kadınların güç ve direncini simgeleyen, aynı zamanda toplumsal yapılar ve kültürler arasındaki farkları gözler önüne seren bir kelime olabilir. Peki, Helin’in Kurtçadaki anlamı ve bu ismin derinlikleri, toplumsal cinsiyet ve adaletle nasıl ilişkilidir? Gelin, birlikte bu sorulara yanıt arayalım. Helin: Bir İsimden Daha Fazlası Helin’in Kurtçadaki Anlamı Türkçeye ve Kürtçeye köken olarak dayanan “Helin” ismi, genellikle “yaz çiçeği” ya da “güzel” anlamında kullanılır. Kürtçede, bu…

Ay Bize Yaklaşırsa Ne Olur? Bir gökyüzü meraklısı olarak yıllardır ayın evrelerini, onun dünya üzerindeki etkilerini izliyorum. Fakat bir gün hayal edelim ki Ay, şu anki yörüngesinden saparak bize doğru yaklaşmaya başlasın. Bu sıradan bir “dolu ay” ya da “süperm ay” görüntüsü değil; ayın dünya‑ay sistemi içinde alışılmadık bir biçimde “yakınsaması” diyelim. Bu yazıda, tarihsel bağlamından başlayarak günümüzdeki akademik tartışmalara kadar ilerleyeceğiz ve “Ay bize yaklaşırsa ne olur?” sorusuna olası bilimsel sonuçlar bağlamında bakacağız. Tarihsel Arka Plan: Ay‑Dünya İlişkisi ve Mitler Ay ve Dünya arasındaki ilişki, insanlık tarihi boyunca pek çok kültürde mitlerin, inançların öznesi oldu. Antik medeniyetler, ayın evrelerini takip ederek takvimler kurdu, ay…

Armut LoL Kaç Yaşında? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Bir ekonomistin bakış açısından, her birey ve her sektörde kararlar, kaynakların sınırlılığına ve bu kaynakların nasıl tahsis edileceğine dayanır. Hangi kariyer yolunun seçileceği, hangi yeteneklerin ön planda tutulacağı ve bu kararların toplumsal ve ekonomik sonuçları, tüm bir ekonomik modelin temel taşlarını oluşturur. Bu yazıda, Armut (Ali “Armut” Sefa) gibi profesyonel bir e-spor oyuncusunun yaşını, başarılarını ve bu başarıların arkasındaki ekonomik faktörleri ele alacağız. Armut, League of Legends (LoL) dünyasında tanınan bir oyuncu olarak, hem bireysel kararları hem de bu kararların e-spor ekosistemine olan etkilerini gözler önüne seriyor.…